28 april 2013

Wat is filosoferen en waarom zou je dit moeten doen?


Wat is filosoferen met kinderen?
Filosoferen is nadenken, reflecteren over, het ter discussie stellen van datgene wat gewoonlijk als vanzelfsprekend wordt ervaren. Filosoferen met kinderen doe je door samen na te denken en te praten over filosofische vragen. Filosofische vragen zijn niet zomaar vragen, maar open vragen waarop geen definitief antwoord mogelijk is. Het zijn vragen waarover met elkaar gepraat kan worden en waar iedereen een eigen, persoonlijk antwoord op kan geven.
Dé kern van de filosofische activiteit bestaat uit het denken over de eigen positie in de wereld en hoe de wereld in elkaar zit, én uit het denken over het denken.
 
Waarom filosoferen met kinderen? 
Waarom je moet filosoferen kan bekeken worden vanuit drie gezichtspunten


  • Vanuit het kind: een persoonlijke verrijking
    Kinderen denken vaak na over alles en iedereen. Ze zijn verwonderd over vele dingen die wij als volwassenen als vanzelfsprekend beschouwen. Tijdens het filosoferen krijgen ze de kans hun mening te geven en daarbij ernstig genomen te worden. Hun mening is dan plots evenveel waard als die van een volwassene. Door te filosoferen ontwikkelen kinderen hun persoonlijkheid en wordt het plezier in het denken gestimuleerd.
  • Vanuit het onderwijs: als omlijsting van gedachten over de wereld
    Filosoferen biedt een kader waarbinnen er over allerlei zaken kan worden nagedacht. Door samen na te denken wordt communicatie gestimuleerd. En door die dialoog kunnen conflicten op een vreedzame manier opgelost worden. Filosoferen hoort dus zeker thuis in het onderwijs als de school een goed beeld wil bieden van de moderne maatschappij.
  • Vanuit de samenleving
    De nadruk in onze samenleving ligt vaak op individuele prestaties binnen een team. Deze nadruk heeft vast en zeker invloed op het onderwijs. De kinderen uit onze klas gaan tenslotte een toekomst tegemoet waarin ze zelfstandige beslissingen zullen moeten nemen en hiervoor verantwoordelijk zullen zijn. Een houding van openheid en verwondering, plaats voor onderzoekend gedrag, respect voor de mening van anderen en de kunst van het gesprek zijn daarom voor hen erg belangrijk. Door onder meer te filosoferen kan je hen helpen zich te versterken in al deze vaardigheden.

Hopelijk heb ik jullie met dit kort tekstje al een beetje kunnen overtuigen, maar bekijk ook zeker de volgende berichten om te kijken hoe speels en leuk filosoferen kan zijn!

Groetjes,
juf Nathalie
     (Bron: ATHONE, R., JANSSENS, E., VERVOORT, S., KNOPS, J. (2009) Peinzen: 49 filosofische vragen voor kinderen. Leuven: Acco.)